Biološka terapija pokazuje ohrabrujuće rezultate i veći napredak u lečenju. Pacijenti koji pate od umerene do teške psorijaze koji nisu odgovorili na konvencionalnu sistemsku terapiju ili fototerapiju su dobri kandidati za biološku terapiju. Prilikom odabira biološkog leka važan je brižljiv nadzor dermatologa.
Biološki lekovi su monoklonska antitela, mali proteinski molekuli koji vezivanjem za posebne medijatore zapaljenja, iste inhibiraju i na taj način inhibiraju i promene na koži. Psorijatični artritis dobro reaguje na ovu vrstu terapiju. Biološki lekovi se primenjuje u obliku potkožnih (subkutanih) injekcija ili intravenske infuzije. Ova terapija dovodi do brzog ublažavanja simptoma, relativno je podnošljiva,manje neželjenih dejstava od konvencionalnih lekova i efikasnija je. Terapija biološkim lekovima značajno poboljšava kvalitet života.
Kako se primenjuje terapija biološkim lekovima?
Pre primene biološke terapije, sprovode se određene analize da bi se utvrdilo opšte zdravstveno stanje pacijenta. Moraju se isključiti latentna infekcija tuberkulozom, hepatitis B i C, kao i HIV infekcija. Tokom ove terapije neophodna je redovna kontrola od strane dermatologa.
Najčešći neželjeni efekat bioloških lekova je reakcija na mestu primene injekcije. Može se očekivati blaga reakcija koja ne utiče na nastavak terapije. Pacijenti na biološkoj terapiji su imunološki kompromitovani, što znači da su u većem riziku od razvoja ozbiljnih infekcija.
Pojava svakog simptoma kao što je visoka temperatura, kašalj, znojenje ili zamor moraju da se dijagnostikuju i leče što pre.
Pored pojačanog rizika od razvoja infekcija, pacijenti su podložniji razvoju određenih maligniteta tokom dugotrajne upotrebe biološke terapije, ali je ovaj rizik minimalan kod novijih bioloških lekova.
Literatura:
- Pathirana D, et al. J Eur Acad Dermatol Venereol 2009; Oct;23 Suppl 2:1-70.
- Nast A, et al. J Eur Acad Dermatol Venereol 2015; 29:2277-94.
- Hsu S, et al. Arch Dermatol 2012; 148:95-102.
- National Psoriasis Foundation website: https://www.psoriasis.org/biologics/ pristupljeno marta 2021.
- Psoriasis Association SA Webpage: https://psoriasis.org.za/types-terapijas/ pristupljeno marta 2021.
- National Psoriasis Foundation Website: https://www.psoriasis.org/terapijas-for-psoriatic-disease/ Pristupljeno marta 2021.
Recenziju obavila asist. Katarina Trčko, MD, PhD; Odeljenje za dermatologiju i venerične bolesti, Univerzitetski medicinski centar Maribor
EM-109692; 09/2022
